Исмат Хушев,
журналист шарҳи.
2011 йилнинг октябрь ойида ҳибсга олинган Ўзбекистон Олий Кенгашининг собиқ депутати Шухрат Нусратов етти йиллик қамоқ жазосига ҳукм қилинган.
Айни пайтда Навоий колониясида жазо муддатини ўтаётган собиқ депутатнинг соғлиги ёмон. Унинг олдига бориб келган яқинларининг айтишича, Шухрат ака ниҳоятда озиб, бир сиқим бўлиб қолган.
Бир пайтлар пойтахтдаги Куйбишев райкомининг биринчи секретари, кейинчалик Мирзо Улуғбек туман ҳокими бўлиб ишлаган Шухрат Туҳфатович Олий Кенгашнинг тарихий еттинчи сессиясидаги нутқи билан тарихга ва одамларнинг юрагига кирганди.
Эндигина Президент этиб сайланган давлат раҳбарига қарата у шундай деган эди:
«Разведка ва контрразведка органлари барча техник воситалари билан биргаликда битта одам¸ яъни Каримовнинг қўлига бериб қўйилмоқда. Бу мумкин бўлмаган бир нарса. Бунга сира йўл қўйиб бўлмайди. Агар бунга йўл қўйсак¸ бизни 37- 40 йиллардагидек қатағонлар кутади. Оқибатларни ҳатто тахмин ҳам қила олмаймиз. Ўртоқлар бизни кутаëтган даҳшат кўламини тахмин ҳам қила олмаяпсизлар¸ айниқса¸ бизнинг президентнинг жиловсиз характерини ҳисобга олсак. Эртага бизни қамашади. Эртага сизни қамашади.»
Шуҳрат ака бу оташин нутқини ирод этганида мен ҳам ўша мажлислар залининг энг биринчи қаторида — у нутқ сўзлаётган минбар ёнида — Ислом Каримов ва бошқа Ҳайъат раҳбарларининг шундоққина рўпарасида ўтирган эдим.
Мен бугун бу мажлис тафсилотларига тўхталиб ўтирмоқчи эмасман. Бу ҳақда «Оқланмаган ишонч қиссаси» номли китобимда батафсил ёзилган ва у «Дунё ўзбеклари»да эълон қилинаяпти.
Мен бугун ўша — бундан салкам йигирма йил муқаддам айтилган сўз учун Шуҳрат Нусратовни қамашганларини, қамашганда ҳам номардларча қамашганларини айтмоқчиман, холос.
Ўша сессиядаги тарихий нутқидан кейин кўп ўтмай Шуҳрат акани ҳам ошдан олишган эди. Лекин ўша пайтда у кишига тегинишмади. Бу билан Ислом ака ўзининг бағри кенг ва кечиримли одам эканин яна бир маротаба исботлади.
Орадан ўтган қатор йилларда Шуҳрат ака сиёсатдан узоқлашиб, ҳеч нарсага аралашмай, тинчгина ўз бизнесини қилиб юрган эди.
Мен хориж эллар сари юз тутишдан олдин ТТЗ тарафлардаги Шуҳрат аканинг тинч ва сокин қаҳвахонасига бориб, икки кружкадан пиво ичиб, у киши билан дардлашиб, хайрлашган эдим.
Ўшанда у киши менга Президентдан миннатдор эканини, ўша айтган сўзлари аслида тўғри бўлгани учун ҳам мана ўн беш йилки, унга тегинишмаганини ажиб бир қониқиш ва миннатдорлик билан баён қилган эди.
Орадан йиллар ўтди.
Мени тақдир олис Канада тарафларга етаклаб келди.
Ўзбекистон мустақиллигининг йигирма йиллиги муносабати билан (2011 йил ҳақида гап кетаяпти)»Ўзбеккино» ҳужжатли фильмлар студияси тасвирга туширган ўтган кунларимиз ҳақидаги фильмнинг энг сўнгги, мукаммал нусхасини кўриб, розилигини олиш учун давлат раҳбарининг эътиборига ҳавола этишади.
Фильмда тилган олинган ўша тарихий еттинчи сессия ҳақидаги лавҳаларни кўраркан, Президент экрандаги Шуҳрат Нусратовга кўзи тушиб, бир оғиз: «Бу ҳалиям борми?» деган, холос.
Уни қаманглар ёки йўқ қилинглар демаган. Фақат «Бу ҳалиям борми? Нима иш қилаяпти ҳозир?» деб сўраган. Тамом!
Давлат раҳбарининг шу биргина сўзи унинг тинч ва сокин ҳаётини заҳар ва заққумга айлантирди.
Молиявий ишкалликлар боис ҳибсга олинган Шуҳрат ака етти йиллик қамоқ жазосига юз тутганини биз яқинда Навий қамоқхонасига бориб, уни кўриб, ҳолидан хабар олиб қайтган умумий танишимиздан эшитиб билдик.
Нима бўлганда ҳам мен Ислом Каримовни яхши билган ва у кишининг характерини мукаммал ўрганган журналист сифатида шуни айтишни истардимки, давлат раҳбарининг атрофидаги — оёғи остидан нарини кўра олмай қолган сиёсий лўттибозлар, «Саллани келтир деса, каллани олиб келадиган» мулозимларнинг айби туфайли Шуҳрат ака ноҳақ қамалган.
Ўн беш йил индамаган мамлакат раҳбари йигирманчи йилда ушлаб қаманглар деб айтмаса керак.
Нима бўлганда ҳам биз йўлини қилиб, Ўзбекистон Олий Кенгашининг жасоратли ва оташин депутати Шуҳрат Нусратов ноҳақ қамалганини Президентга етказишимиз, унинг зудлик билан озод этилишига эришишимиз лозим.
Агар Ислом Каримов ўзига бир пайтлар ўша оташин сўзларни айтиб, қайсидир маънода шаккоклик қилган Шуҳрат аканинг қамалганини эшитса, ўша заҳотиёқ уни озод қилишга кўрсатма беришига ва уни ҳибсга олганларни жазолашига ишонаман.
Чунки бир пайтлар Олий Мажлис сессиясида унга кескин ва танқидий гапларни айтган одамнинг қамалиши ўзига обрў келтирмаслигини Президент яхши билади.
Агар хориждаги оммавий ахборот воситалари («Озодлик», «ББС», «Америка овози», «Немис тўлқини», «Машҳад») ҳам бир овоздан собиқ парламент депутатининг ноҳақ қамалишига нисбатан ўз холис муносабатини билдирсалар ва бизнинг бу овозимиз Ўзбекистон раҳбарига етиб борса (етиб боришига мен ишонаман), Шуҳрат Нусратовнинг қамоқдан озод қилинишини кутиш мумкин.
Чунки у кишининг қамалиши хато бўлган ва бу хатони Ислом ака тўғрилашига негадир менинг ишонгим келади…