Бу йил миллионлаб истеъмолчиларга тамаки маҳсулотлари ва никотин маҳсулотларини етказиб берувчи етакчи кўп тоифали компаниялардан бири бўлган АЖ “UZBAT А.О.” ҚК ўзининг 30 йиллигини нишонламоқда. Ўттиз йил давомида компания хусусийлаштиришдан мамлакатдаги энг йирик хусусий солиқ тўловчи ва етакчи экспортёр мақомига кўтарилди.
Ўзбекистон иқтисодиётига йўналтирилган 500 миллион доллардан ортиқ инвестициялар UZBATга тармоқнинг флагмани бўлиб, экспортни кенгайтириш ва ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш учун янги имкониятлар очиш имконини берди.
1994 йилда BAT мамлакат ҳукумати билан ҳамкорликда Ўзбекистон бозорига кириб, тамаки саноатини ўзгартиришни бошлади. Бу қадам нафақат мавжуд қувватларни тиклаш, балки тамаки етиштириш ва қайта ишлашдан тортиб то тайёр маҳсулот чиқаришгача бўлган тўлиқ ишлаб чиқариш тцикли учун инфратузилмани яратиш имконини берди. Шартнома имзоланганидан бир йил ўтгач, компания ўзининг биринчи ишлаб чиқариш қувватларини ишга туширди ва Польша, Италия ва бошқа мамлакатлардаги энг яхши BAT заводлари тажрибасини ўзлаштириб, ходимларни хорижда ўқитишни бошлади.
1997 йилда UZBAT ўша даврдаги энг йирик лойиҳа – нолдан қурилган ва илғор технологиялар билан жиҳозланган Самарқанд сигарет заводини фойдаланишга топширди. Ишлаб чиқаришни модернизация қилиш давом эттирилиб, 1998 йилда корхона томонидан Ургут ферментация заводи реконструкция қилиниб, республикадаги тамаки баргларини қайта ишлаш марказига айланди. Ушбу имкониятлар компанияга импортни сезиларли даражада қисқартириш ва Марказий Осиё бозоридаги ўз ўрнини мустаҳкамлаш имконини берди.
30 йил давомида UZBAT Ўзбекистон иқтисодиётига 500 миллион доллардан ортиқ сармоя киритган бўлиб, ундан 100 миллион доллари Самарқанд заводи қурилишига, 25 миллион доллари Ургут заводини модернизация қилишга йўналтирилган. Маҳаллийлаштириш компаниянинг устувор йўналишига айланди: 2000 йилга келиб маҳаллий имтиёзларни ҳисобга олган ҳолда халқаро брендларни ишлаб чиқариш бошланди. Бу қадамлар компанияга ички бозорда етакчи бўлиб, Қозоғистон, Иордания, Саудия Арабистони, Озарбайжон, Украина, Туркия, Руминия ва Кавказ мамлакатларига экспортни кенгайтириш имконини берди.
Фабрика бугунги кунда соатига 6500 кг гача тамаки қайта ишлайди, ишлаб чиқариш ҳажми йилига 20 миллиард донадан ошади.
UZBAT ҳар йили импорт таъминотидан мустақиллигини мустаҳкамлаб бормоқда. 2023 йилда компания бозорга инновацион маҳсулот — тамаки иситиш тизими учун ускуналарни тақдим этди. Ҳам ички бозор, ҳам экспорт учун мўлжалланган ушбу маҳсулотлар BATнинг анъанавий чекишга муқобил бўлган янги маҳсулотларни жорий этиш бўйича глобал стратегиясига мос келади.
Маҳаллийлаштириш дастурлари ишлаб чиқаришнинг барча босқичларига таъсир кўрсатди: филтрлар ва қадоқлаш ишлаб чиқариш линиялари ишга туширилди, бу компанияга мустақил тўлиқ тцикл ишлаб чиқарувчиси бўлиш ва харажатларни камайтириш, шу билан бирга мамлакат иқтисодиётини мустаҳкамлаш имконини берди.
2024 йилда UZBAT ажойиб натижаларга эришишда давом этмоқда. Корхонада ўтган йилга нисбатан 433 миллиард сўмлик қўшимча солиқ тушумлари кутилмоқда, бу эса умумий суммани 3069 миллиард сўмга ошириш имконини беради. Компания экспорти 2023 йилдаги 54 миллион доллардан 76 миллион долларгача кўтарилади. 2022, 2023 ва 2024 йиллар учун жами инвестициялар ҳажми 700 млрд.
Бундан ташқари, UZBAT мамлакатда биринчи бўлиб йиллик истеъмолни тўлиқ қоплайдиган 14 000 МВт/соат электр энергияси учун “яшил сертификат” олди.
Келгуси йилларда UZBAT ишлаб чиқариш қувватларини кенгайтириш, маҳаллийлаштириш ва экспортга етказиб бериш ҳажмини оширишни режалаштирмоқда. 25 гектардан ортиқ майдонни эгаллаган Самарқанд заводи бугунги кунда юқори маҳсулдорликка эга, истеъмолчиларнинг хоҳиш-истаклари ўзгаришига мос маҳсулотлар ишлаб чиқаришга қодир замонавий дастгоҳлар билан жиҳозланган. Компания юқори сифат стандартларини таъминлайдиган ва талаб ўзгаришига тезкор жавоб берадиган технологияларни жорий этган ҳолда модернизация ва жадал ривожланишни давом эттиришни режалаштирмоқда.