Тошкент шаҳар Яккасарой туман жиноят ишлари бўйича суди 25 октябрь куни май ойида тартибсиз пиёдалар ўтиш жойида аёлни уриб юборган Spark ҳайдовчисига нисбатан ҳукм чиқарди. «Dunyouzbeklari.Com» суд қарори билан танишди.
Иш ҳужжатларига кўра, 22 май куни соат 15:40 да Spark ҳайдовчиси С.Н. Юсуф Хос Ҳожиб кўчасида кетаётган бўлган. Қурилаётган бино ёнидаги пиёдалар ўтиш жойига яқинлашганда (Корзинка супермаркети қаршисида) ҳайдовчи қўшни йўлакда тўхтаб турган машинага қарамай, тезликни пасайтирмаган ва кўчани кесиб ўтаётган аёлни уриб юборган. Аёл олган жароҳатлари туфайли 29 май куни шифохонада вафот этган.
28 май куни ўтказилган суд-тиббий экспертиза натижасида марҳумда оғир тан жароҳатлари, жумладан, бош мия жароҳати, мияга қон қуйилиши ва суяклар синиши аниқланган.
27 июндан бери қамоқда бўлган судланувчи айбига қисман иқрор бўлиб, пиёда «тўсатдан пайдо бўлганини», шу боис тормоз беришга улгурмай, уриб юборганини айтди. Унинг таъкидлашича, у 40−50 км/соат тезликда кетаётган, чап томонда Лаcэтти секинлашаётганини кўрган ва тормозни босаётиб, 3−4 метр нарида чиқиб келаётган пиёдани кўришга улгурган. Ҳайдовчига кўра, у кескин тормоз бериб, тўқнашувдан 0,5−2 метр ўтгач тўхтаган.
Бироқ суд-автотехник экспертизаси бундай бўлмаганини кўрсатди. Ўтиш жойидан пиёда топилган жойга қадар масофа 7,8 метрни ташкил этган. Бу ҳайдовчи ўтиш жойидан олдин ёки ўтиш жойида тормоз бермаганидан далолат беради.
Lacetti бошқарган гувоҳ З.Р. ҳалокатдан олдин йўлнинг четки чап қисмида соатига 20 км тезликда ҳаракатланаётган эди. Ўтиш жойига яқинлашганда орқадан келаётган сигнал овозини эшитди, лекин эътибор бермади. Қарама-қарши йўналишларни ажратиб турувчи чизиқда турган пиёдани кўриб, у секинлади, ўтиш жойидан 2 метр нарида тўхтади ва пиёдага кўчани кесиб ўтишни ишора қилди.
«Пиёда жилмайиб, миннатдорчилик белгиси сифатида бошини сал эгди ва кўчани кесиб ўта бошлади… Шу пайт Spark ҳайдовчиси аввал ўнгга, кейин чапга бурилиб, Р.нинг машинасини айланиб ўтдида, пиёдани уриб юборди. Зарбадан пиёда аввал машинанинг олд қисмига урилиб, сўнг машина тўхтагач, йўлга йиқилди», — деди гувоҳ.
Жабрланувчи қарама-қарши йўналишда ётарди. Келаётган машиналар тўхтади. З.Р. 103 рақамига қўнғироқ қилди. Пиёда ўрнидан тургач, атрофдаги одамлар уни касалхонага олиб бориш учун Matiz`га ўтқазишди. Ҳайдовчи аёл олиб кетилганини хабар қилиш учун яна «тез ёрдам»га қўнғироқ қилди. Spark ҳайдовчиси воқеа жойида қолди.
Суд қарорида айбланувчининг айби гувоҳларнинг кўрсатмалари, йўл-транспорт ҳодисаси тўғрисидаги маълумотнома, суд-тиббий, трасологик ва автотехник экспертизалар хулосалари билан тўлиқ тасдиқлангани қайд этилган.
Суд оғирлаштирувчи ҳолатларни аниқламади. Енгиллаштирувчи омиллар сифатида судланувчининг айбига қисман иқрор бўлгани, пушаймонлиги, оилавий ва моддий аҳволи (тўрт нафар фарзанди борлиги), шунингдек, оилада ягона боқувчи экани ва илгари судланмагани инобатга олинди.
Суд судланувчини Жиноят кодексининг 266-моддаси 2-қисми (Транспорт воситалари ҳаракати ёки улардан фойдаланиш хавфсизлиги қоидаларини бузиш) бўйича айбдор деб топди. Унга 5 йил муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди. У жазони манзил-колонияда ўтайди. Шунингдек, фуқаро 2 йилга транспорт воситаларини бошқариш ҳуқуқидан маҳрум қилинди.
Марҳуманинг турмуш ўртоғи ва унинг адвокати ЙТҲ оқибатида етказилган моддий зарар 26 миллион сўм, маънавий зарар эса 500 миллион сўмни ташкил этганини маълум қилишди. Шунингдек, улар адвокат хизмати учун 1 миллион сўм тўлангани ҳақидаги квитанцияни ҳам тақдим этишди. Суд илтимосномани қисман қаноатлантириб, судланувчидан 1 миллион сўм ундириш тўғрисида қарор чиқарди.
Судья даъвогарга айбланувчидан моддий ва маънавий зарарни ундириш учун фуқаролик судига мурожаат қилиш ҳуқуқини тушунтирди.
Хавфли кўча
Фожиа юз берган кўчада Ўзбекистон Ички ишлар вазирлиги биноси, Республика хореография ихтисослашган мактаб-интернати, мактаблар, меҳмонхоналар, Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети, Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳамда кўплаб хусусий турар-жой бинолари жойлашган. Эрталаб ва кечқурун бу ерда мактабга бораётган ёки қайтаётган болалар кўп бўлади.
Кўчада бир нечта «зебра» чизиқлари мавжуд, аммо уларнинг айримлари ноқулай ташкил этилган, кўп жойларда чизиқлар ўчиб кетган, белгилар пухта ўйланмасдан жойлаштирилган. Кўчадаги чизиқлар нотўғри чизилган — ҳатто ИИВ биноси олдида ҳам.
Кўчанинг катта қисмида рухсат этилган тезлик 50 км/соатни ташкил қилади, мактаб олдидаги ягона светофор мавжуд участкада эса — 30 км/соат, лекин бу фақат кундузи амал қилади. Хавфли ЙТҲларнинг олдини олиши мумкин бўлган ҳаракатни секинлаштирувчи чоралар йўқ.
Буларнинг барчаси ЙПХ ходимларига вақти-вақти билан пиёдалар ўтиш жойларида навбатчилик қилиб, пиёдаларни ўтказиб юбормаган ҳайдовчиларни жаримага тортишларига халақит бермайди.
Йўл ҳаракати қоидаларига кўра, тартибга солинмаган ўтиш жойига яқинлашаётган транспорт воситаси ҳайдовчиси йўлдан ўтаётган пиёдани ўтказиб юбориш учун тезликни камайтириши ёки тўхташи шарт. Агар автомобиль ўтиш жойи олдида ҳаракатни секинлаштирса ёки тўхтаса, қўшни йўлаклардаги ҳайдовчилар фақат ушбу транспорт олдида пиёдалар йўқлигига ишонч ҳосил қилгандан кейингина ҳаракатни давом эттириши мумкин.
Бироқ воқелик бу ЙҲҚ бандлари амалда ишламаслигини кўрсатмоқда. Қоидалар ҳамма жойда бузилади, уларга риоя қилиш устидан самарали назорат йўқ, шунингдек, йўл инфратузилмаси ҳолати устидан ҳам назорат ўрнатилмаган. Кўчалар ва пиёдалар ўтиш жойларининг нотўғри ташкил этилиши ҳайдовчиларга юқорида тасвирлангандек ЙТҲга олиб келадиган хавфли манёврларни амалга оширишга имкон беради.