20 март кунидаги Хитойнинг Temu маркетплейсининг Ўзбекистонда эҳтимолий блокланиш санаси ўз кучида қолмоқда. Бу ҳақда «Dunyouzbeklari.Com»га Истиқболли лойиҳалар миллий агентлиги (ИЛМА) электрон тижорат бўлими бошлиғи Камронбек Муҳаммадиев маълум қилди.
Унинг сўзларига кўра, компанияни юридик шахс сифатида рўйхатдан ўтказиш Temu’нинг мамлакатда фаолиятини давом эттириши учун зарур бўлган қадамлардан бири холос.
«Temu юридик шахсни рўйхатдан ўтказди, аммо бу уни қонуннинг бошқа мажбурий талабларини бажаришдан озод этмайди. Хусусан, компания рўйхатдан ўтишгача бўлган давр учун солиқ тўлаши ва фискализациядан ўтиши — фискал чекларни бериш учун солиқ қўмитасининг ахборот тизимлари билан интеграциялашиши керак», — дея тушунтирди Муҳаммадиев.
Унинг қайд этишича, бозор вакиллари билан музокаралар 4 март куни Temu қонунга риоя этмагани учун 20 мартдан бошлаб маркетплейсни блоклаш режалаштирилаётгани ҳақидаги хабар эълон қилинганидан кейин бошланган.
«Шу пайтгача компания бизнинг сўров ва огоҳлантиришларимизга жавоб бермаётганди. Эҳтимолий блокировка ҳақида эълон қилингач, Temu вакиллари биз билан боғланиб, талабларни бажариш учун фаол ишлай бошлади. Ҳозирда музокаралар давом этмоқда, компания Ўзбекистон бозорида қолиш ва қонунларга риоя қилишдан манфаатдор», — деди ИЛМА вакили.
Хусусан, Temu юридик шахс рўйхатдан ўтказилгунга қадар Ўзбекистондаги фаолияти давомида қўшилган қиймат солиғини (ҚҚС) тўлаши шарт.
«Юридик шахсни рўйхатдан ўтказиш факти уларни аввалги бутун давр учун ҚҚС тўлашдан озод этмайди. Бу мамлакатимизда фаолият юритаётган барча электрон тижорат субъектлари учун стандарт амалиёт», — таъкидлади Муҳаммадиев.
Яна бир мажбурий талаб — операцияларни фискаллаштириш. Temu Миллий солиқ хизмати ахборот маркази билан интеграциялашиши ва ҳар бир харид учун фискал чеклар берилишини таъминлаши керак.
«Ўзбекистондаги ҳар қандай электрон тижорат субъекти фискал квитанцияларни бериши шарт. Бу айланма ва солиқ солинадиган базани ҳисобга олиш учун зарур», — деди у.
Шу билан бирга, ИЛМА вакили барча талаблар бажарилмагунча, блокировка санаси амалда қолишини таъкидлади.
«Блок ҳали олиб ташланмаган. Чекловни бекор қилиш тўғрисидаги қарор барча талаблар бажарилгандан ва тегишли ташкилотлар билан келишилгандан кейингина қабул қилинади. Бу ҳақда расман эълон қиламиз. Шунинг учун Temu орқали буюртма беришдан воз кечиш бўйича тавсиялар долзарблигича қолмоқда», — дея қўшимча қилди Камронбек Муҳаммадиев.
Сешанба куни Солиқ қўмитаси Temu Ўзбекистонда юридик шахс сифатида рўйхатдан ўтганини маълум қилди. Шу билан бирга, давлат агентлигининг аниқлик киритишича, компания билан ўтган давр учун солиқлар бўйича музокаралар давом этмоқда: «Ушбу жараён якунига етказилиб, унинг фаолияти юзасидан якуний хулоса эълон қилинади».
Ўзбекистонда 2025 йил 1 июлдан халқаро онлайн платформалар учун янги қоидалар кучга киради. Компаниялар хабарномалар реестрида ҳисобда туриши ва электрон тижорат субъектларининг махсус реестрида рўйхатдан ўтиши шарт. Асосий талаб — «қўниш» — республикада резидент-юридик шахсни рўйхатдан ўтказиш. Ушбу қоида аллақачон 2024 йил 28 декабрдан бошлаб амал қилмоқда.