АҚШ президенти Дональд Трамп 20 март куни Таълим вазирлигини тугатиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Ҳужжат Оқ уй сайтида эълон қилинди.
Трамп фармонни Оқ уйнинг Шарқий хонасида ўқитувчилар ва мактаб ўқувчилари иштирокида ўтказилган маросимда имзолади. Мактаб ўқувчилари ҳам президент атрофидаги парталарда ўтириб, ўзларининг ҳазиломуз фармонларини имзолашарди.
Буйруқ мактаб сиёсатини деярли тўлиқ штатлар ва маҳаллий кенгашлар қўлида қолдириш учун ишлаб чиқилган бўлиб, бу либерал таълим тарафдорларини хавотирга солмоқда, деб ёзди Reuters.
«Таълим вазирлигининг ёпилиши болалар ва уларнинг оилаларига ўзларига панд бераётган тизимдан қутулиш имконини беради», — деди Трамп. «Биз таълимни ўз ўрнига, яъни штатларга қайтаришни режалаштирмоқдамиз».
«Бунинг тўғрилигини ҳамма билади. Фарзандларимизни ўқитишимиз керак. Биз бу мамлакатда таълим олами билан яхши муносабатда эмасмиз ва бу узоқ вақтдан бери шундай бўлиб келмоқда», — деб қўшимча қилди президент.
Оқ уй, шунингдек, Таълим вазирлиги пулни беҳуда сарфлаётганини таъкидлаб, ўртача тест натижалари, ўқувчиларнинг саводхонлик даражасининг пастлиги ва математика бўйича заиф кўникмаларини агентликнинг триллионлаб долларлик сармояларининг самараси паст бўлганининг исботи сифатида келтирди.
Трампнинг таъкидлашича, унинг фармони Таълим вазирлигини «тугатиш» йўлидаги биринчи қадамдир. Вазирликни ёпиш учун қарорни АҚШ конгресси сенатининг 100 аъзосидан 60 нафари қўллаб-қувватлаши керак, бироқ Трампда бундай актни қабул қилиш учун етарлича овоз йўқ.
Трамп Таълими вазирлигини ёпиш режалари ҳақида президентлик кампанияси чоғидаёқ маълум қилган, президентликка сайланганидан кейин эса бу ниятини тасдиқлаган эди. У, хусусан, идорани «катта фирибгарлик» деб атаган, шунингдек, АҚШ гўёки таълим даражаси бўйича дунёда 40-ўринда туришини, бироқ бир ўқувчига энг кўп пул сарфлашини таъкидлаган.
Унинг иккинчи президентлик муддати бошланганидан кейин вазирлик ходимлари сони икки баравар камайди, бунга 20 га яқин штат бош прокурорлари эътироз билдирди.
АҚШ Таълим вазирлиги 1979 йилда президент Жимми Картер фармони билан ташкил этилган. Идоранинг асосий вазифалари талабалар кредитларини ажратиш, грантларни бошқариш, давлат чартер мактабларини молиялаштириш, университетларни аккредитация қилиш тизимини назорат этиш, талабаларнинг таълим натижалари тўғрисида маълумот тўплаш ва бошқаларни ўз ичига олади.
Жумладан, вазирлик Қўшма Штатлардаги 100 000 га яқин давлат ва 34 000 та хусусий мактабни назорат қилади, гарчи давлат мактабларини молиялаштиришнинг 85% дан ортиғи штат ва маҳаллий ҳукуматлар томонидан амалга оширилса ҳам. У муҳтож мактаблар ва дастурлар учун федерал грантлар, жумладан, махсус эҳтиёжли болалар ўқитувчиларига ҳақ тўлаш, санъат дастурларини молиялаштириш ва эскирган инфратузилмани алмаштириш учун пул ажратади.
Шунингдек, у коллежда ўқиш пулини тўлаш имкониятига эга бўлмаган ўн миллионлаб америкаликнинг 1,6 триллион долларлик талаба кредитларини назорат қилади.