Композициянинг марказида қўлида украинча торли чолғу — кобза ушлаган шоирнинг ўзи турибди. Шевченко паннодаги бошқа қаҳрамонлардан юқорироқда тасвирланади.
Паннонинг чап томони кўкиш-кулранг тусда ишланган бўлиб, унда бошини эгиб турган қул ва хорғин халқ қиёфаси тасвирланган. Қаҳрамонлардан бири оғир меҳнатдан ҳолсизланиб, ёнбошлаб ётибди. Аста-секин норозилик тўлқини кўтарилади: темирчи ёрқин ялтираган озодлик қиличини узатмоқда. Унинг қиёфаси ёруғ келажакка бўлган умидни ифодалайди.
Композиция марказида қўзғолон манзараси очилади: одамлар найзаларини кўтарган, олдинда эса халқ ҳаракатининг рамзи бўлган жанговар аёл турибди. Бу эпизодлар тўқ сарғиш-кўк тусда ишланган бўлиб, курашнинг шиддати ва кучига урғу беради.
Панно чўққиси тинчлик саҳнасига айланади: буғдойзорлар ва мевали дарахтлар орасида фарзандини етаклаган бахтли жуфтлик қад ростлаган. Қаҳрамонларнинг оёқлари остида сув жилдирайди, бошлари узра қуёш нур таратади, камалак порлайди. Эркак ва аёл украин халқининг ўзига хослигини акс эттирувчи миллий кийимларда. Паннонинг бу қисми илиқ тилларанг-қизил рангларда ишланган.