Нобель қўмитаси «Венесуэла халқи учун демократик ҳуқуқларни тарғиб қилишдаги тинимсиз меҳнати ва диктатурадан демократияга адолатли ва тинч йўл билан ўтишдаги кураши учун» Мария Корина Мачадони 2025 йилги тинчлик бўйича Нобель мукофоти билан тақдирлашга қарор қилди.

«Тинчлик бўйича 2025 йилги Нобель мукофоти қуюқлашиб бораётган зулматда демократия оловини ёқиб, тинчлик учун курашувчи жасур ва фидойи аёлга берилмоқда. Венесуэладаги демократик ҳаракат етакчиси Мария Корина Мачадо Лотин Америкасида сўнгги пайтларда фуқаролик жасоратининг энг ёрқин намуналаридан биридир. Мачадо — бир вақтлар чуқур парчаланган сиёсий мухолифатнинг асосий, бирлаштирувчи фигураси, эркин сайловлар ва вакиллик бошқаруви талабида умумий асосни топган мухолифат», — дея таъкидлади Нобель қўмитаси.

2011 йилдан 2014 йилгача Мачадо Венесуэла парламенти депутати бўлган. 2012 йилда у президентликка номзодини қўйган, аммо мухолифат праймеризида ютқазган. 2014 йилда у президент Николас Мадуро ҳукуматига қарши норозилик намойиши етакчиларидан бири бўлган. 2024 йил январь ойида Венесуэла Олий суди Мачадони 15 йил муддатга сайловдан четлаштирган. Ўша йили Мадуро ғолиб деб эълон қилинган президентлик сайловларидан сўнг Мачадо номаълум жойда яширинишга мажбур бўлди.

2024 йилги тинчлик бўйича Нобель мукофоти Япониянинг Хиросима ва Нагасакига ташланган атом бомбаларидан жабрланганларни бирлаштирган Nihon Hidankyo ташкилотига топширилганди. Мукофот «ядро қуролларидан бошқа ҳеч қачон фойдаланмаслик кераклигини исботлагани учун» берилган.

  • 2025 йил учун «Нобель ҳафталиги» 6 октябрь куни анъанавий равишда физиология ва тиббиёт бўйича мукофот совриндорларини эълон қилиш билан бошланди. Физиология ва тиббиёт бўйича мукофот Мэри Брункоу, Фред Рамсделл ва Шимон Сакагучига «периферик иммунологик толерантлик бўйича кашфиётлар учун» берилди. Физика бўйича Нобель мукофоти АҚШ олимлари Жон Кларк, Мишель Деворе ва Жон Мартинисга «электр занжирида макроскопик квант-механик туннеллашни ва энергияни квантлашни кашф этгани учун» топширилди. Кимё бўйича мукофотга Сусуму Китагава (Япония), Ричард Робсон (Австралия) ва Омар Яги (АҚШ) «металлорганик каркас тузилмаларини ишлаб чиққани учун» лойиқ кўрилди. Адабиёт йўналишида мукофотни венгер ёзувчиси Ласло Краснахоркаи «қиёмат даҳшати шароитида санъатнинг кучини яна бир бор тасдиқлаган ишончли ижоди учун» қўлга киритди.
  • 1969 йилда Швеция Банки томонидан таъсис этилган, Алфред Нобель хотирасига бағишланган иқтисодий фанлар бўйича мукофот 13 октябрь куни топширилади. Лауреатларни тақдирлаш маросими 10 декабрь куни Стокгольмда (Швеция) бўлиб ўтади.