Ўзбекистонда 33 та намунавий туман ва шаҳар ташкил этилади. Рўйхат

Президент Шавкат Мирзиёев 8 октябрь куни Ўзбекистонда «Янги Ўзбекистон қиёфасидаги» намунавий туман, шаҳар ва маҳаллалар ташкил этиш чора-тадбирларини тасдиқлади.

Ҳужжатда республиканинг 33 та туман ва шаҳарларида аҳолининг яшаши ва тадбиркорлик фаолиятини олиб бориши учун намуна бўлиши керак бўлган ҳудудларни ўзгартириш кўзда тутилган.

* Ушбу 14 та туман (шаҳар)нинг ҳар бирига 2026 йилда президентнинг 2025 йил 1 апрелдаги қарорида (ПҚ-132) илгари назарда тутилган 70 миллиард сўмдан ташқари, 30 миллиард сўмдан қўшимча маблағ ажратилади.

** Норин туманидаги «Шўрариқ» маҳалласига 10 миллиард сўм ажратилади.

Шунингдек, «Янги Ўзбекистон қиёфасида» намунавий маҳаллаларга айлантириш учун Қорақалпоғистон Республикасининг ҳар бир қишлоқ тумани ва вилоятларда иккитадан маҳалла танлаб олинади. Ҳудуд қуйидаги мезонларга жавоб бериши керак:

• қўшни маҳаллалар ўртасида боғловчи марказ вазифасини ўташи ва йирик автомобиль йўллари ёки чегара ҳудудлари яқинида жойлашган бўлиши;
• аҳоли сони ва зичлиги юқори бўлиши;
• ҳаёт ва бизнес учун зарур бўлган инфратузилмани зудлик билан модернизация қилиш зарурати мавжудлиги;
• бош режалар асосида тадбиркорлик лойиҳаларини тартибли жойлаштириш учун шарт-шароитларга эга бўлиши;
• ўз ҳудудида фаолият кўрсатаётган чакана савдо, хизмат кўрсатиш ва кичик ишлаб чиқариш объектларига, шунингдек, давлат мулкида бўш ер участкаларига ёки биноларга эга бўлиши;
• кичик ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишни кенгайтириш, шунингдек, ҳунармандчилик ва микросаноат марказларини яратиш салоҳиятига эга бўлиши.

«Тараққиёт ва етакчилик маскани» дастури намунавий ҳудудларда амалга оширилади. Янги мақомга эга бўлган туман ва шаҳарлар саноат, хизмат кўрсатиш ва қишлоқ хўжалиги корхоналарини ривожлантириш учун қулай шарт-шароитлар яратиши лозим.

Қуйидагилар режалаштирилган:

• турар жой бинолари ва ижтимоий объектларни «яшил» тамойиллар асосида қуриш ва реконструкция қилиш;
• сув ва иссиқлик таъминоти тизимларида ресурс тежовчи технологияларни жорий этиш;
• пиёдалар ва велосипед йўллари ҳамда жамоат жойларини ободонлаштириш;
• бандлик ва камбағалликни қисқартириш дастурларини уларни тўлиқ бартараф этиш мақсадида амалга ошириш.

Ҳар бир танланган маҳаллада ўйин майдончалари, спорт майдончалари, яшил майдонлар, пиёдалар йўлаклари, жамоат транспорти бекатлари жойлашган марказ бўлади. Қўшимча равишда:

• микросаноат, ҳунармандчилик ва хизмат кўрсатиш марказлари, кичик бозорлар ва ишлаб чиқариш корхоналари ташкил этилади,
• эски боғ ва токзорларни ободонлаштириш, юқори ҳосил етиштириш режалаштирилган,
• маҳаллий мактаб ва муассасаларда касбий тайёргарлик ва чет тилларини ўрганиш курслари очилади;
• маҳаллалар ишсизлик ва камбағалликсиз ҳудудларга ҳам айланиши керак.

Президент туман ва шаҳарларда «янги Ўзбекистон қиёфасида» иқтисодий ўсиш суръатларини вилоятдаги ўртача кўрсаткичдан камида 2−3 фоизга оширишни топширди. Ҳар йили умумий қиймати 50 миллион долларлик 10 та йирик инвестиция лойиҳасини ишга тушириш кутилмоқда.

Ўсишни жадаллаштириш учун намунавий ҳудудларда юқори қўшимча қийматли маҳсулотлар ишлаб чиқарилади, саноат зоналари қувватлари кенгайтирилади. Бундан ташқари, экспорт бозорларига камида 3−5 та тадбиркор — янги экспортёрнинг маҳсулотларини олиб чиқиш вазифаси қўйилди.

Туман ёки шаҳардаги камида битта корхонада хорижлик технологлар, маркетологлар ва бошқа мутахассислар иштирокида миллий товар маҳсулотлари ишлаб чиқариш йўлга қўйилади. Шунингдек, 10 нафар тадбиркор ўз тажрибалари билан ўртоқлашиш учун халқаро саноат кўргазмаларига юборилади.

Намунавий шаҳар ва туманларда саноатни жадал ривожлантириш бўйича икки ой муддатда йўл хариталари тайёрланиши кўзда тутилган. Мазкур ҳужжатларда истиқболли инвестиция лойиҳаларини бўш турган саноат зоналарида жойлаштириш, шунингдек, инфратузилмалари мавжуд ҳудудларда янги саноат зоналари ташкил этиш кўзда тутилиши керак.

Юқорида қайд этилган тадбирларга 7 триллион сўмдан ортиқ маблағ йўналтириш, юзлаб миллион долларлик ташқи молиялаштиришни жалб этиш режалаштирилган.

2026 йилда намунавий ҳудудларни ривожлантириш учун республика бюджетидан қуйидагилар йўналтирилади:

• дастурга киритилган 23 та туман ва шаҳарларнинг ҳар бири учун 100 миллиард сўмдан — жами 2,3 триллион сўм;

• ўзгартириш учун танланган 340 та маҳалланинг ҳар бири учун 5 миллиард сўмдан — жами 1,7 триллион сўм;

• ҳудудларда иқтисодий ўсиш суръатларини таъминлайдиган драйвер лойиҳаларни амалга ошириш учун — 2 триллион сўм.

Шунингдек, Ислом тараққиёт банки («Қишлоқ жойларни барқарор ривожлантириш» лойиҳаси) ва Жаҳон банки («Ўрта шаҳарларни комплекс ривожлантириш» лойиҳаси) иштирокида намунавий туман ва шаҳарларни ривожлантириш учун 100 миллион доллар жалб этиш кўзда тутилган.

Иқтисодиёт ва молия вазирлигига қуйидагилар топширилди:

• 2025 йил охиригача натижаларга асосланган молиялаштириш механизмидан фойдаланган ҳолда «яшаш учун қулай ва барқарор шаҳарлар» дастури доирасида Жаҳон банки билан 250 миллион долларлик шартнома имзолаш. Вазирлик таркибида грантлар ва Жаҳон банки маблағлари ҳисобидан молиялаштириладиган махсус мувофиқлаштирувчи идора ташкил этилади.

• 2026 йилгача худди шу йўналишда халқаро молия институтларидан яна 250 миллион доллар жалб этиш.

• 2026 йилнинг 1 июлига қадар «Қишлоқ инфратузилмасини ривожлантириш» лойиҳасининг иккинчи босқичи учун камида 300 миллион доллар жалб этиш бўйича келишувга эришинг.

Президент Администрацияси раҳбарига Қорақалпоғистон Вазирлар Кенгаши ва вилоятлар ҳокимликларининг ислоҳотлар штаби билан келишилган таклифлари асосида харажатларни қайта тақсимлаш ва лойиҳаларга ўзгартиришлар киритиш ваколати берилди.